مقالات در حوزه کارتن

انواع مرکب براساس پروسه ی چاپ 

مرکب های افست – لیتوگرافی

مرکب های افست(لیتوگرافی) برای چاپ روی سطوح صاف فرموله می شوند، از روی لوحه های چاپی که نه سطوح تصویری برآمده و نه گود دارند. افست(لیتوگرافی) تنها فرآیند چاپی است که در آن مواد شیمیایی و دارویی نقش اصلی را ایفا می کند.

در سیستم های افست، مرکب باید از زینک بر روی لاستیک سیلندر(بلانکت) و سپس برروی کاغذ منتقل گردد. در طی این انتقال؛ ضخامت آن کاهش می یابد بنابر این مرکب باید از قدرت رنگ دهی بالایی برخوردار باشد. این قدرت رنگ دهی توسط رنگدانه(Pigment) تأمین می شود، پس هرچه مقدار رنگدانه داخل مرکب بیشتر باشد، قدرت رنگدهی لایه نهایی مرکب که بر روی کاغذ منتقل می شود بیشتر است و نیز باید دارای خاصیت سیال باشد بنابراین باید مقداری مایع سیال در مرکب موجود باشد تا رنگدانه ها در آن حرکت کنند.این مایع باید از مواد روغنی جلادار باشد و هیچ یک از اجزای مرکب (رنگدانه و یا سیال) نباید با محلول حوضچه مخلوط شوند. این یکی از مهمترین ویژگی های مرکب افست است. این خاصیت سبب می شود هنگامی که مرکب بر روی زینک منتقل می گردد به نواحی چاپ شونده ی خشک بچسبد و به نواحی چاپ نشونده نفوذ نکند.

مرکب چاپ افست باید از غلظت بالای رنگینی برخوردار باشد و نباید با آب مخلوط شود. افزایش دمای محیط و نیز هم زدن مرکب دراثر چرخش  نوردهای ماشین چاپ افست غلظت مرکب راکاهش می دهد.

هرچه خاصیت چسبندگی مرکب بیشتر باشد، دارای مقاومت بالای تقسیم شدن است وتقسیم آن توسط نوردها مشکل تراست. مرکب های چاپ افست را مرکب خمیری نیز می نامند.

افزایش دما باعث کاهش غلظت وچسبندگی می شود، اما هم زدن غلظت را کاهش و چسبندگی را افزایش می دهد.

در چاپ، چهار رنگ مرکب مورد استفاده قرار می گیرد(زرد، قرمز، آبی، سیاه)برای انتقال صحیح رنگ ها در چاپ تر روی تر باید اولین مرکب دارای بالاترین چسبندگی و آخرین دارای کمترین چسبندگی باشد. مرکب ساز باید از نوبت چاپ هر رنگ آگاهی داشته باشد تا بتواند میزان چسبندگی آنها را درجه بندی کندیا بهترین بازدهی وکیفیت انتقال رنگ ها بدست آید.

   مرکب هنگامی که در ماشین چاپ است خیس است و وقتی منتقل و چاپ شد باید به صورت لایه ی نازک خشک باشد. مرکب زمانی که چاپ و کاغذ بر روی هم انباشته شد باید به صورت نیمه جامد باشد تا به پشت صفحه بعدی منتقل نشود.اگر این حالت رخ دهد به آن پشت زدن (Set off) می گویند.

  مرکب های لترپرس(Letterpress Inks)

مرکب های لتر پرس برای چاپ از روی سطوح برجسته از قبیل گراورها و الکتروتایپ ها طراحی شده اند. این مرکب ها به طور معمول چسپندگی و ویسکوزیته معتدلی دارند. چاپخانه ها با مرکب های لترپرس که بااکسیداسیون خشک می شوند آشنایی بیشتری دارند. این مرکب ها به شکل خمیر هستند و بیشتر شامل رنگدانه ها و ذرات خشک کن که در حامل روغنی می­باشند. همچنین ممکن است شامل رزین ها وترکیبات گوناگونی باشند تا ویژگی هایی از قبیل براقی، مقاومت، تغییر شکل دهی و ساییدگی و... به آنها بدهد. مرکب های لترپرسی وجود دارد که با جذب و نفوذ خشک می شود مثل مرکب های چاپ روزنامه، و یا با تبخیر خشک می شود مانند مرکب های گرمکن ( Heat-Set) ، ویا به وسیله ته نشینی خشک می شود مثل مرکب های Moisture-Se .

در چاپ برجسته انتقال اطلاعات بر روی سطح چاپی توسط سطح برجسته روی فرم انجام میگیرد. سطحی که چاپ توسط آن صورت میگیرد نسبت به سطح غیرچاپی برجسته تر است. در شکل زیر نمونه ای از چاپ برجسته است که فرم چاپی دوار و کاغذ نیز به دور سیلندر قرار گرفته. لایه ای از مرکب با ضخامت ثابت به روی فرم انتقال داده میشود، سپس با تماس و فشار فرم به روی کاغذ یا سطح چاپی، بخشی از مرکب به روی آن انتقال داده میشود و چاپ صورت میگیرد.

مرکب های لترست ( Letterset Ink)

برای مرکب های لترست محدودیت رنگدانه به خاطر پیشگیری از پخش  شدن در مقابل محلول رطوبت زنی وجود ندارد، زیرا لترست به مکانیسم رطوبت زنی نیاز ندارد.هر نوع رنگدانه ای که برای لترپرس به کار می رود، برای لترست هم می توان استفاده کرد.

مرکب های لترست قوی تر از مرکب های لترپرس هستند ولی به قوت مرکب های متداول افست نیستند.

   مرکب های گراور (Gravure Inks)

مرکب های گراور، مرکب های سیال سریع خشک شونده(Quik-set) هستند که باید غلظت و ویسکوزیته کافی داشته باشند تا از درون حفره های حکاکی شده در سیلندر یا لوحه(زینک) رد شوند و آن ها را کور نکنند.این مرکب ها به طور کلی با تبخیر حلال داخل مرکب با استفاده یا بدون استفاده از حرارت خشک می شوند. این مرکب ها باید عاری از ذرات سختی باشندکه قادرند سیلندر یا زینک را بخراشند. حلال های بسیار متنوعی در مرکب گراور استفاده می شود که بستگی به زیرلایه حامل آن دارد. این مرکب ها فرارند واگر به طور صحیح نگهداری نشوند سبب آتش سوزی می گردند.درماشین های چاپ نشریات از اصلاح حلال استفاده می شود تا آلودگی های ناشی از تبخیر حلال ها را محو نماید. مرکب های آب پایه ای ساخته شده اند تا هم خطر آتش سوزی و هم آلودگی حلال را از بین ببرد.
 

مرکب های فلکسو گرافی (Inks  Flexography)

فلکسو گرافی، روشی از چاپ روتاری ( دوار) لترپرس است، که لوحه های لاستیکی قابل انعطاف و مرکب های سیال سریع خشک شونده را مورد استفاده قرار می دهند.مرکب های فلکسو (Flexo Inks) تقریبا در هر نوع سطحی در چاپ، از کفپوش وکاغذ درواری گرفته تا سلفون و ورقه های نازک پلاستیکی گوناگون، فویل های فلزی و... استفاده می شود. مرکب هایی که در روش فلسکوگرافی یا چاپ گود به کاربرد می روند حالت مایع دارند و به همین جهت اغلب مرکب مایع نیز نامیده می شوند. مرکب های فلکسو شامل رنگدانه ها، جوهرهای حل شدنی، همراه با سیال حامل برنده مواد مرکب می باشند.

مرکب های فلکسو یا الکل پایه ای یا آب پایه ای هستند. مرکب های الکل پایه متداول ترند وبه وسیله تبخیر خشک می شوند. مرکب های آب پایه کم هزینه ترند و به وسیله تبخیر ویا جذب خشک می شوند.

مرکب های چاپ اسکرین (Screen Printing Inks)

مرکب های چاپ اسکرین اغلب از نوع روغن های خشک شونده هستند، گرچه از سایر مرکب ها هم می توان استفاده کرد. این مرکب ها غلظت رنگی غلیظی دارند، در هر رنگی ساخته می شوند، ودر آن ها از سیال حامل مناسبی برای موادی که چاپ می شود استفاده می گردد. تمام مرکب ها باید غلیظ و روغنی باشند تا واضح و همواره با مقاومت کم چاپ کنند. ویسکوزیته مرکب چاپ سیلک متوسط می باشد، یعنی حالت آن خمیری بین مرکب های فلکسو و لیتوگرافی یا لترپرس است.

     مرکب های بدون حلال

دو سیستم مرکب جدید توسعه یافته اند تا آلودگی هوا را از روی مرکب حذف نمایند: مرکب های کاتالیتیک (Catalytic Inks):

این مرکب ها برای چاپ وب کاربرد دارند، شامل دو مایع پلیمر مانند ملامین (Melamine) وفرمالدیید (formaldehyde) می باشند که اتصال سراسری جامدی درحضور یک اسید تشکیل می دهند. نوعی جوهرنمک با مخلوط ترکیب می شود تا از به هم پیوسته شدن آن ها روی ماشین چاپ و در حرارت های معمولی جلوگیری نماید. هنگامی که کاغذ وب به درون خشک کن می رود، جوهر نمک، تجزیه می شود و اتصال سراسری پایمرها به شکل رزین خشک ،جامد وترموست در می آید. این مرکب ها وسیستم های هیبرید شامل مقادیرکمی از حلال  غیرفعال می باشند. که در افست وب و در فضاهایی که تنظیم کیفیت هوا به سختی انجام می گیرد، استفاده می شوند.

 مرکب های یو.وی (UV Inks)

باتوجه به آلودگی محیط زیست و زیانبار بودن حلال های  شیمیایی که در فرمولاسیون مرکب چاپ استفاده می شود.یکی از راه حل ها برای کاهش انتشار مواد شیمایی در محیط، استفاده از مرکب های یو وی (UV) می باشد.

 مرکب های یووی(UV) در حالت عادی خشک نمی شود. و فقط با تابش نور ماوراءبنفش(Ultra violet : UV ) خشک می شود. و حلالی را در محیط منتشر نمی کند.و زیانی برای چاپچی ندارد.

اجزاء سازنده مرکب یو وی عبارتند از :

1- رنگدانه (Pigment):  که معمولا ازرنگدانه های روتین در بازار می توان استفاده کرد.

2- پیش پلیمر(Pre-polymer): رزین اصلی است که خواص اصلی  مرکب را مانند: چسبندگی، زمان خشک شدن ،براقیت، سازگاری و ...راتعیین می کند.و دارای ویسکوزیته تقریبا بالایی است

3- تکپار(Monomer): این رزین معمولا دارای ویسکوزیته پایین تری نسبت به پیش پلیمر دارد. و برای تنظیم ویسکوزیته، و بهبود خواص جانبی مثل خیس سازی(Wetting) و ... بکار می رود. در حقیقت تکپار مانند حلال در مرکب های معمولی است.

4-آغازگر نوری(Photo  initiator): این ماده نسبت به نور UV حساس است. و به محض تاباندن نور UV ،شروع به آزاد کردن رادیکال می کند. و واکنش بسپارش (Polymerization)  توسط پیش پلیمر و تکپار انجام می شود . تادر نهایت مرکب خشک  شود. اگر این ماده در مرکب وجود نداشته باشد مرکب حتی با تاباندن نور ماوراءبنفش خشک نمی شود.

5- افزودنیها: برای بهبو د خواص مرکب از افزودنیهایی مانند: همتراز کنندهها، خیس سازها، واکسصورت نیاز استفاده می شود.